पर्वतारोहणका साहसिक व्यक्तित्व र जीवन बचाउने नायक 'छिरिङ पेम्बा शेर्पा'आजको देशभरको मौसम ।। कतै हल्का बर्षा–कतै हिमपात ।। बाँकी भू‍–भागमा आंशिकदेखि साधारणतया बदलीहुम्लामा हिमपात ।। चिसो बढ्यो ।। ढिला हिमपात भएकोमा हुम्लावासी खुशी ।।आज अमेरिकी डलर एकको खरिदर १ सय ३५ रूपैयाँ २१ पैसाप्राचार्य गरैको सेवासँगै दान, आश्रमको एउटा कोठा निर्माण गर्नेगायक गोबिन्द राज आचार्यको नयाँ गित 'एकदिन उज्यालो छाउला' सार्वजनिकचलचित्र ‘मिसिङः केटी हराएको सूचना’ अब माघ ११ गतेचलचित्र ‘द्रौपदी’ आगामी ८ चैतबाट देशब्यापी रिलिज हुनेमोवाइल फोनको आविष्कारक मार्टिन कूपर अव ९५ बर्षबागलुङका पाँच सरकारी विद्यालय बन्द

ग्यास्ट्रो नोमीटुरिजम अभियान बिश्वब्यापी बन्दै,नेपालको आर्थिक बिकासमा सहयोग पुर्याउने लक्ष्य ।

न्यूजलाईन्स् मिडिया संवाददाता
प्रकाशित मिति : २०७४ माघ २५ गते, बिहीबार १४:३६

नेपाली खाना बिश्व बजारमा अरु देशको तुलनामा निकै स्वादिलो भएको पुष्टि भैसकेको छ । जनजिब्रोमा झुण्डिएको नेपाली खानाको प्रचार प्रसार गर्दै आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटक आकर्षित गर्ने उद्देश्यले सुरु गरीएको ग्यास्ट्रो नोमीटुरिजम अभियान देशब्यापी रुपमा संचालन भईरहेको छ । २०७२ साल चैत २६गते देखि सुरु भएको अभियानले नेपाली खानालाई विश्वबजारमा पुर्याउने लक्ष्य अभियानले लिएको छ । अभियान बारे सञ्चारखवरकर्मी प्रकाश बस्यालले ग्यास्ट्रोनोमी अभियानका अभियन्ता सुरेश बस्नेतसंग कुराकानी गरेका छन् ।

Gastronomy भन्नाले खाद्य र संस्कृतिलाई जोड्ने गरी खाना पकाउने शैली र राम्रो खानाको अध्ययन हो । गस्ट्रोनिक्समा खानाको उचित तरिकाले व्याख्या गरिन्छ । व्यावहारिक ग्योस्ट्रोनोमी विश्वभरका विभिन्न देशहरुमा खाद्य पदार्थ र पेय पदार्थको तयारी, उत्पादन र सेवाको अभ्यास र अध्ययनसँग सम्बन्धित छ । सैद्धान्तिक गठबन्धन व्यावहारिक ग्यास्ट्रोनोमीको समर्थन गर्दछ । ग्यास्ट्रोनोमी खानासंग सम्बिन्धित उच्चशब्द भएको र यसले हरेक देशको खानेकुराको सभ्यतासंगैँ देशको गौरव बढाउछ । हाम्रो अभियान पनि नेपाली खानाको प्रवद्धन गर्नु नै हो ।
नेपालको खानालाई विश्वभर चिनाउन कसरी सम्भव छ ?
सम्भव देखेरनै अभियानमा लागेका हौँ । मेरो २७ बर्षे कुकिङ्ग अनुभवसंगै कलेजमा अध्यापन गरेको अनुभवका कारणा सन् २०१७ बाट ग्यास्ट्रोनोमि अभियान संचालन गरेका हौँ । त्यसको निकै सकारात्मक प्रतिकृया पाएपछि स्थानिय र विश्वब्यापि रुपमा कार्यक्रम गर्ने सोचमा पुग्यौ । अर्को कुरा नेपालमा विभिन्न जातका फरक फरक खानाका परिकार हुने भएकाले ति क्षेत्रहरुमा पुगेर उनिहरुसंंगै खान सुरु गर्यौ सोही अवसरलाई अध्यायनको रुपमा प्रयोग पनि गर्यो । राइसमुदायको खाना, गुरुङ्गको खाना थकाली खाना त्यहाँ हेर्दा र अध्यायन गर्दा नेपाली खाना निकै उच्च कोटीको र अन्य देशको तुलनामा स्वास्थ्यकर र स्वादिलो पाइयो जस्ले भने नेपाली खाना विश्वको रोजाईमा पनमा हामी ढुक्क भयौं । नेपाली खाना पनि अन्य देशको जस्तै सुप, टोकेर खाने, निलेर खाँने पिउने सबै रहेको र परम्परागत खानालाई थोरै मात्र मोर्डनाईज गर्यो भने पनि नेपाली खाना विश्व बजारमा खोजिन्छ ।

परम्परागत शैलीनै भयो भने त ग्वलोबलाईज हुदैन तर हाम्रो खाना विश्वभर सुट पनि हुँदैन । अर्को कुरा जति पनि हाम्रा नेपाली सेफहरु विदेशमा काम गरीरहेका छन् ति सबै भारतमा सिकेर गएकाले पनि नेपाली खानाको प्रभार कम भएको हो । सेफहरुलाइ पनि नेपाली खाना चिल्लो पिरो अमिलो हुनुपर्छ भन्ने धारणा छ । त्यो त अन्य ठाउँमा सुट नहुन सक्छ । त्यसैले नेपाली खानालाई ठाउँ अनुसारको स्वादमा दिने गर्नुपर्छ । खाना पस्कने तरीका पनि समय सापेक्ष बनायो भने पक्कै पनि सबैले मन पराउछन् ।
तपाईहरुले नेपाली खानाको अध्यायन अनुसन्धान गर्नुभएको भन्नुभयो , खानाको अनुसन्धान कसरी गरीरहनुभएको छ ?
अध्यायन भनेर अरु बिषय जस्तो त हुँदैन हामीले यसमा फर तरीका अपनाएका छौँ । हामी स्थानिय स्तरमा पुग्ने गर्दर्छौ र त्यहा उपलब्ध खाना जस्तै उदाहरणकालागी तरुल भयो , हामी तरुललाई उसिनेर खान्छौ तर यसलाई फ्राई गरेर छोईला बनाएर पनि खान सकिन्छ । त्यही तरुललाई अन्य ठाउँमा पुर्याउदा त्यहाको वातावरणा अनुसार कम चिल्लो राख्ने नुनकम राख्ने गर्न सक्र्छौ यसरी नै हामीले गर्दैै आएको विधिलाई फरक तरीकाले प्रस्तुत गर्ने गरेर अध्यायन गरिरहेका छौं ।
तपाईहरुको यो अभियानमा क कस्को सहयोग पाईरहनुभएको छ ?
अहिले सम्म खासै कसैको पनि सहयोग लिएको छैन तर हामी जुन ठाउमा पुग्छौँ त्यहाँ रहेका स्थानिय होमस्टे र होटलहरुले सहयोग गर्दै आईरहेका छन् । अर्को कुरा मानिस जुन पेशामा आवद्ध हुन्छ त्यसको गहीराईमा पुग्नुपर्छ जस्तो मलाई लाग्छ । त्यसैले मेरो जिवन यही पेशाामा समर्पीत भयो । धेरै ठाउँमा काम गर्दाको अनुभवले नेपाली खानाको प्रभावको महसुष भयो । पेशाको गहीराईमा पुग्न मन लाग्यो त्यसपछि सोच बनिहाल्यो । खाना पनि पर्यटनको मुख्य अंग हो । देशमा पर्यटन प्रवद्र्धन गर्न पनि खानाको भुमीका महत्वपुर्ण भएकाले लामो समयको अनुभनलाई कसरी निर्खान सकिन्छ भनेर यो अभियानमा लागेका हौ ।


यो अभियानले विदेशी खानाको स्वादमा रमाउने नेपालीहरुलाई तान्न सक्ला र ?
पहिले पहिले नेपाली समाजको ठूलो जातका ब्रामण क्षेत्रीहरुले घरबाहीर गएर खान हुँदैन भन्न्े मान्यता राख्थे तर समयको परिवर्तन संगै अहिले घर बाहिर खानेलाई ठुलो मानीने चलन छ । नेपालीहरु हरेक देशमा भएपनि नेपाली खानाको राम्रो पक्षको बिषयमा प्रचार प्रसार गर्न नजान्नु हामी सबैको कमजोरी हो । आफ्नो देशको खानाको प्रचार प्रसार गर्दा देशको गौरव बढ्ने गर्दछ । विस्तारै मानिसहरु परिवर्तन हुदैछन् विदेशमा पनि नेपाली खाना खोजिन्छ भने स्वदेशमा त पक्कैपनि राम्रो हुन्छ ।
नेपालीहरुले आफ्नो खाना के लाई बुझ्ने ?
विगतमा नेपाली खाना दाल भात तरकारी मात्र बुझिन्थ्यो भने अब नेपालीहरुले नेपाली सुप पनि छ, डेजर्ट पनि छ भनेर बुझाउनुपर्यो, हिमालमा खाईने तराईमा खाईने खानालाई बुझाउन पर्यो यो त कसरी मार्केटीङ्ग गरीन्छ भन्ने कुरामा भर पर्छ ।
स्थानिय सरकारबाट नेपाली खानालाई विश्वब्यापी बनाउन यहाँहरुको अपेक्षा के छ ?
एक्लैले त केही पनि गर्न सकिदैन, हाल हामीले होटल म्यानेज्मेन्टका विद्यार्थीहरुलाई एम्बेस्टरका रुपमा परीचालन गरेकाछौ । अब पहिले जस्तो कुक सिक्न दशौ बर्ष लाग्दैन स्मार्टफोनका कारणा मानिसले चाहेको खाना छिन भरमै सिक्न पनि सक्छन् । अहिले हामीले विदार्थीहरुलाई परीचालन गरेका छौं अहिले त स्थानिय तहमा बजेट पनि छ सरकाले नेपाली खानाको उत्पादन र प्रबद्र्धनमा लगानी बढाउनुपर्ने देखीन्छ ।
नेपाली खाना कत्तिको महगो पर्छ त ?
संसारको खाना अन्य देशको तुलनामा उत्पादन लागत निकै कम छ । साथै नेपाली खाना राम्रोसंग पाकेको भएर स्वाथ्यकर पनि छ । महगो त ठाउ र पस्कने तरीकाले फरक पार्छ । कस्तो ठाउँमा खाने भन्ने नै मुख्य कुरा हो ।
अन्त्यमा यो अभियानको बिषयमा केही भन्नु छ ?
नेपाली खानाको प्रचार गरौ खानाको प्रयोग गरौं नमिठो भयो भन्दैमा फाल्नेकाम नगरौं खानाको महत्वबुझौ बिश्वका कतिपय मुलुकमा अझै पनि भोकमरी कायमै छ भन्ने कुरा बुझौं । खाना हाम्रो परिचय हो त्यसैले नेपाली खानालाई राम्रोसंग प्रचार गरौं, यसले देशलाई आर्थीक समृद्ध बनाउन सहयोग गर्दछ । खाना नै देशको परिचय र पर्यटनको आधार भएकाले यसलाई विश्वब्यापि बनाउन सबै लागैँ । यो अभियान हाम्रो मात्रै होइन सारा नेपालीको हो यसमा सबैको सहयोग भयो भने हाम्रो अभियानले सफलता पाउँछ त्यसबाट पाउने लाभले देशको आर्थिक संबृद्धि ल्याउन सकिन्छ ।

फेसबुक प्रतिक्रिया
सम्बन्धित शीर्षकहरु